12 meses, 12 sellos. Gipuzkoa

12 HILABETE, 12 ZIGILU. GIPUZKOA

2019an, GIPUZKOA da 12 HILABETE, 12 ZIGILU seriearen azken probintzia. Ametsetako hondartzak, etxe itzelak, mendi txundigarriz inguratutako baserriak eta eskaintza gastronomiko eta kultural zabala eta aparta. Horregatik guztiagatik,Gipuzkoa probintzia plurala da, eskualde bakoitzak bere izaera propioa du eta. G baten itxuran, zenbait elementu agertzen dira zigiluan:

Hiriburua, Donostia, munduko hiri ederrenetako bat dela uste da. Kontxako badia da, Santa Klara uhartea erdigunean duela, hiriko irudirik ezagunena, Kontxako barandaren paseoarekin, hamaika argazkitan irudikatua.

Probintziako jarduera industriala, berriz, metalezko engranaje batekin irudikatu da.

Gastronomia da hiriaren xarmetako bat; izan ere, mutur finekoek eskaintza gastronomiko paregabea dute Gipuzkoan, guztientzako zapore, aroma eta testurekin. Egunero tabernak apaintzen dituen pintxo eskaintza apartak bisitariak txunditzen ditu egunero. Idiazabalgo gazta da probintzia honetako sukaldaritzako sinboloetako bat. Antzinatik, artzainek pasta prentsatuko gazta heldu hau egin dute Karrantzako ardien eta ardi latxen esne gordinarekin. 1 eta 3 kilo artean pisatzen du, eta ketua edo ketu gabea izan daiteke, haraneko tradizioaren arabera.

Txakolin botila bat ere agertzen da, hainbat mahaitan presente. Ardo gaztea eta dinamikoa da, arrain eta itsaskiekin jateko aparta. Kalitatea berezko ezaugarrien araberakoa da. Batetik, ingurune naturalak eta landatutako barietateak; eguzkia duten eta iparraldeko hotzaz babestuta dauden mahatsak. Bestetik, egiten dutenen prozesu arretatsua. Aukeratzeko zenbait barietate daude: zuria, zuria upelean irakina, gorria eta beltza.

Zesta puntarako xistera: Eskupilota kirol unibertsala da, antzinatik jokatua hamaika modutan. Hitza latineko pila hitzetik datorrela uste da, eta erromatartzearekin Europan sartu zen. Shistera, joko-garbi edo punta-balea ere deitua, litekeena da zesta punta izatea munduan gehien praktikatzen dena.

Zigiluaren atzeko planoan agertzen da San Telmo baseliza, flysch deritzon eraketa geologikoaren gainean. Baselizara joaten ziren erromesak etabisitariak. Amildegi baten gainean, badirudi Zumaiako flyscharen harrizko xafletan gora doala. Kokapena ustekabekoa da eta magikoa dela dirudi. Ataritik bertatik ikusten da 60 milioi urteko lurraren historia, harrizko eraketetan. Gaur egun euskal kostako txoko honi ehunka argazki atera zaizkio. Are gehiago, baseliza“Ocho apellidos vascos” filmaren protagonisten ezkontzaren kokalekua izatea ez da kasualitatea.

Serieko gainerako zigiluetan bezala, beheko zerrendan probintziaren banderaren zuri kolorea agertzen da, alboetan armarriarekin eta harrizko lauburu batekin. Lau buruz osatua, eguzkia irudikatzen duen antzinako sinbolo mitologikoa da lauburua. Mugimenduan dagoen astroa da, helize forman, forma lerromakurrekin. Ohikoa da Europa osoan eta beste herri batzuetara zabaldu zen, nahiz eta gehien bat tradizio zeltari lotu. Seinale oneko zeinua da, eta eguzkia irudikatzen du, gaizkia uxatzeko. Hori dela eta, lauburuak egoten dira harrian grabatuta, hainbat etxe eta baserritan.