Jaulkipen data: 15 ekaina 2020

Tradiciones y costumbres. Mayordomía Virgen del Collado

KONTSULTATU TARIFAK

Tradiciones y costumbres. Mayordomía Virgen del Collado

HISTORIA

Tradizioak eta ohiturak.

Muinoko Amabirjinaren Etxezaintza. Santisteban del Puerto. Jaén.

Zigilu honen jaulkitzearekin, Muinoko Amabirjinaren Etxezaintzaren omenez, Andaluzia ekialdeko antzinako ohituretako bat helarazten du Correosek; hain zuzen, Jaéngo El Condado eskualdeko Santisteban del Puerto udalerrikoa. Etxezaintza mendetako ohitura bat da, Espainiako Erdi Arotik datorrena. Izan ere, XIV. mendeko liburu kapitularrei esker badakigu ospatu egiten zela Amabirjinari zuzendutako debozio erlijiosoetan. Birjina1232ko apirilaren 26an agertu zitzaion Esteban Solís nekazariari. Nekazaria bere lurretan lanean zebilen, muino batean, eta goldearekin kanpaia bat atera zuen lurretik; bertan, Amabirjinaren taila bat zegoen. Ezagutu bezain laster, gertaera mirari gisa hartu zen. Amabirjinaren irudia muinokoa zela zioten (gaztelaniazko collado), bertan aurkitu zelako, eta Santistebango zaindaritzat hartu zuten.

Etxezaintzaren sinbolo nagusia da "Muinoko Amabirjinaren koadroa”. Zutoihalak Amabirjina Solísi agertu zitzaion unea irudikatzen ditu. Ohitura urtero ospatzen da bere omenez, eta hainbat ekitaldi eta festarekin egiten da, Amabirjinaren Etxezaintzaren eremuetan. Unerik gorenena da “Pascuamayo” festa; “Etxezaintza zaharra” egunerako Mendekosteko astelehenean amaitzen dena, Koadroa Santa María tenplura eramanda. Bertan, Koadroa beste norbaitek hartzen badu,salto egin behar du eta erdiko masta lortu, haren 'etxezaina' izateko,beste bi 'aitakiderekin' batera, alboetako mastak hartzeko. Lortzen badute, Etxezaintza berria hasiko da, eta festa sorta berrituko da, herritarren pozerako. Koadroa Etxezaintzaren etxean kokatzen da, eta Amabirjinaren omenez egiten diren festa erlijioso eta profanoei hasiera emango die. Kofradiari emandako tokiko produktuak enkantean jartzen dira, kauserak banatzen dira, herritarrek emandako garia jasotzen da... Azken horretan, mandazainek egiten dituzte, kolorezko zintekin eta kaskabiloak eta kanpainak dituzten lepokoekin. Horrez gain, 'Erroten komisarioak izendatzen dira Karitate egunerako, eta baita 'Gazteen komisarioa' ere.

Zigiluan irudikatzen da Etxezain berriak eta bere kideak Koadroaren erdiko masta hartzen duten unea, Amabirjinaren irudiaren eta haren debotoen aurrean. Horren diseinurako, Navarrete argazkilaritza-estudioak utzi ditu irudiak, modu desinteresatuan.

Testua: Francisco Vicent Galdón