CIENCIAS DE LA TIERRA Y DEL UNIVERSO

Este ano iníciase a emisión dunha nova serie titulada Ciencias da Terra e do Universo coa posta en circulación de dous selos dedicados, respectivamente, a Vulcanoloxía e Sismoloxía e a Cartografía Derivada. Toledo.

O estudo dos volcáns e dos fenómenos con eles relacionados así como o estudo dos movementos bruscos da codia terrestre, xa sexan terremotos ou maremotos (se se producen en zona costeira ou no mar aberto) son as dúas áreas das que se ocupan a Vulcanoloxía e a Sismoloxía. España non é un país especialmente afectado por estes dous fenómenos da natureza, pero si existen volcáns extinguidos que achegan importantes datos para o estudo dos tempos en que a Terra empezaba a conformarse. Os volcáns activos máis coñecidos sitúanse nas illas Canarias, onde en 1971 se produciu a última erupción no volcán Teneguía, illa da Palma. No noso país, o Instituto Xeográfico Nacional (IXN) é o encargado, entre outras funcións, da “observación, vixilancia e comunicación da actividade volcánica no territorio nacional e determinación dos riscos asociados”. Para realizar estas tarefas cóntase cos equipos instrumentais necesarios para a detección e medida dos fenómenos sísmicos, xeodésicos e xeofísicos capaces de predicir e describir a actividade volcánica. No selo reprodúcese a última erupción do volcán Teneguía e dun sismograma.

A Cartografía trata tanto do estudo como da arte e a ciencia de elaborar os mapas xeográficos. Se xa os pobos primitivos representaron con certa precisión os accidentes xeográficos e os territorios que frecuentaban, sábese que ao longo da historia da humanidade se intentou describir con exactitude a imaxe do planeta Terra coa axuda de científicos, descubridores, mariños e militares. En 1986 promulgouse a lei sobre ordenación da cartografía que regula a produción cartográfica oficial. Esta clasifícase en básica, derivada e temática, definindo a cartografía derivada como “a que se forma por procesos de adición ou xeneralización da información topográfica contida en cartografía básica preexistente”. Como no apartado anterior, o Instituto Xeográfico Nacional é o encargado de velar por estas competencias. Cando nun mapa vemos unha escala de 1:200.000 cubrindo todo o territorio nacional, indícase que en 1 cm de mapa se representan 200.000 cm do territorio, é dicir 2 km deste. No selo aparece un mapa derivado da serie Conxuntos Provinciais, concretamente de Toledo.