FIESTAS POPULARESFiestas de San Pedro y San Marcial. Irún (Guipúzcoa)

A tradicional serie Festas Populares, dedicada a difundir os festexos máis singulares da xeografía española, increméntase cun novo motivo destinado ás Festas de San Pedro e San Marcial. Irún (Guipúscoa).

Todos os anos pola mesma data, o día 30 de xuño, as rúas de Irún amencen inundadas de vistosas cores. É San Marcial e as xentes de Irún e os foráneos -ataviados con boinas ou txapelas vermellas, gravatas da mesmo cor, pantalóns e alpargatas brancas e chaquetas negras- dispóñense a celebrar a festa que conmemora a batalla librada polas milicias irunesas contra as tropas invasoras francesas. Corría 1522 e a vitoria da vila de Irún levou os seus cidadáns a levantar, en agradecemento, unha ermida no alto do monte Aldabe, lugar onde se librou a batalla, en honor ao santo dese día: San Marcial. Coñecidas popularmente como Sanmarciais, as Festas de San Pedro e San Marcial están consideradas Festas de Interese Turístico Nacional. A celebración dos festexos como se coñece na actualidade data de 1881 e entre as actividades desenvolvidas durante os días de festa o acto máis importante é o Alarde de San Marcial, un desfile militar formado por compañías que representan os diferentes barrios da cidade. Estas compañías están dirixidas por unha cantineira ou dama de honor cos seus seguidores, tradicionalmente homes, que vestidos coa indumentaria característica e portando escopeta se concentran na praza do Concello, onde o xeneral pasa revista ás tropas mentres lanzan miles de salvas ao aire para conmemorar a festividade. É o momento da Arrancada, cando todos os participantes, ao son da música e das marchas militares, inician a subida á ermida situada no monte San Marcial para celebrar a romaría e a xornada campestre. No selo reprodúcese o cadro do pintor irunés Gaspar Montes Iturrioz alusivo ás festas que se conmemoran e recolle, concretamente, unha descarga de escopetas no monte San Marcial. Ao fondo da imaxe aparece unha vista da ermida entre un arborado verde. Gaspar Montes Iturrioz (Irún 1901-1998) foi mestre de pintores do País Vasco, especialista en paisaxes e escenas costumistas.